NASIL BÜYÜYELİM?
Amaçları belirlemede beş yıl içinde gelinmesi gereken seviyenin veya yolun planlanması da olmalıdır
Franchising sistemi ile büyümeyi düşünen veya franchise vermeyi planlayan şirketler için bu karar çok zorlu ve uğraştırıcı olabilir.
Genellikle bu karar bir yolculuk planlaması ve bu yolculukta kullanılacak araç seçimine benzetile bilinir. Bir yerden bir yere gitmek için; ne kadar uzağa gidilecek, gidilecek olan uzaklığa ulaşabilmek için hızımızın ne olması gerektiği, yollar üzerindeki engellerin neler olabileceği, aracımızın ne kadar yük ve yolcu taşıma kapasitesinin olduğunun iyi planlanmasını gerektirir. Amacımıza ne kadar yaklaşırsak seçilecek aracımız için o kadar fazla seçeneğe sahip oluruz.
Eğer büyüme amacımız bir tek blok, bir semt ileriye gitmekse, o zaman kendi aracınız kullanılabilir veya bir bisiklete binebilir hatta yürüyerek de gidebilirsiniz. Ancak çok uzaklara hatta uzaya gitmek istiyorsanız işinize yarayacak tek şey uzay aracıdır.
Franchise verme kararı verildiğinde, franchisor bir takım tasarım konuları ile karşı karşıya kalır. Burada da önemli konu kendisini anlatan bir tasarım mı yoksa benzerlerinden ayrıştırılamayan ama beğeni toplayan, türetilmiş projeler mi tercih edilecek. Özellikle günümüzdeki uygulamalara baktığımızda belli konseptlerde tabela dışında hepsinin birbirine benzediğini hatta neredeyse aynı ürünleri satmaya başladıklarını görmekteyiz.
Bu aşamadan sonra şimdi geldik arabamızın hızına, burada birçok franchisor’un kısa zaman içinde vereceği kararlar ve nitelikleri çok önemlidir. Daha fazla risk ve daha fazla giderle saldırgan bir şekilde büyümek mi? Veya daha muhafazakâr bir şekilde ve çok daha az risk ve giderle yavaş büyüme mi tercih edilecek.
Bu iki seçenek için biri diğerine göre daha doğru veya daha yanlış demek uygun değildir. Bu strateji bölümünde franchisor’un sahip olduğu finansal ve operasyonel gücü ile, yatırımcı adaylarının talepleri belirleyici olabilir. Bir işletmenin büyüme ve gelişme planlamasında gerek işletmeleri kendiniz açın gerekse franchise verin hızlı büyümenin büyük mali yükleri beraberinde getireceğini bilmelisiniz.
Franchising sisteminde başarı, diğer işlerde olduğu gibi çok çalışma, bilgi, beceri, eğitim, sistem ve kontrol yoğurarak oluşturulur. Franchisor’lar kendilerine özgü amaçları belirlemeleri ve bu özel amaçları doğrultusundaki stratejilerini oluştururken çok dikkatli olmaları gerekir. Ve hangi model seçilirse seçilsin, amaçları belirlemede beş yıl içinde gelinmesi gereken seviyenin veya yolun planlanması da olmalıdır.
Franchisor’lar, franchisee pazarlama faaliyetleri için de bir bütçe oluşturmalı, kimleri ne zaman iş planına edeceğini belirlemeli ve bu süreci doğru yönetmelidir. Bu gelişme sürecindeki ilk beş yılını gerçekleştirmek için yeterli kaynaklara sahip değilse; amaca ulaşmak için belirlediği zaman çerçevesini geliştirmeli. Dış sermaye arayışına girmeli. Büyümeyi hızlandırmak için belirlediği yapıyı tekrar yorumlamalıdır.
Franchising de başarının anahtarı başarılı franchisee’lerdir. Eğer ilk francisee’leriniz başarılı olursa, doğru yoldasınız demektir. Ancak ilk franchisee’ler başarısız olursa, bunu tekrar düzeltmek hemen hemen imkânsızdır.
Yapılan uygulamaları analiz edersek, franchising de başarı franchise satışı değildir. Franchise çok hızlı satılabilir, ancak burada kendimize sormamız gereken en önemli soru bu franchisee’lerininin sisteminizin ana prensiplerine uygun bir şekilde destekleyip desteklemeyeceğinizdir.